ในวันที่เรายังใช้ถุงพลาสติก แก้วกาแฟ หลอดดูดน้ำแบบใช้แล้วทิ้งอยู่ทุกวัน ขยะเล็กๆ เหล่านี้อาจดูเหมือนไม่มีพิษภัย แต่สุดท้ายแล้ว มันกลับไหลลงทะเลไปเป็นภัยร้ายแรงที่ทำให้สัตว์ทะเลหลายพันชีวิตต้องจบลงแบบไม่ควรจะเป็น
ตอนนี้ ขยะทะเลกำลังกลายเป็นปัญหาระดับโลก ที่ไม่ใช่แค่เรื่องของภาพชายหาดสกปรกอีกต่อไป แต่กลายเป็นภัยที่มองไม่เห็น เพราะสัตว์ทะเลหลายชนิดกำลังเผชิญชะตากรรมจากขยะที่มนุษย์ทิ้งไว้
ขยะในทะเลมาจากไหน
หลายคนอาจนึกว่า ขยะทะเลเกิดจากการทิ้งขยะริมชายหาดหรือบนเรือเท่านั้น แต่ความจริงแล้ว
- ขยะจำนวนมากล่องลอยมาจากแผ่นดิน ผ่านแม่น้ำ ลำคลอง และระบบระบายน้ำ
- พลาสติกใช้แล้วทิ้งจากในเมือง เช่น ถุงหิ้ว กล่องโฟม หลอด หรือแม้แต่หน้ากากอนามัย ล้วนมีโอกาสไหลลงทะเล
- อุปกรณ์จากการประมง เช่น แห เชือก หรือเบ็ด ก็เป็นอีกหนึ่งชนิดขยะที่อันตรายกับสัตว์ทะเลมาก
บางชิ้นอาจไม่สลายตัวเลยแม้เวลาจะผ่านไปเป็นร้อยปี และยังสามารถแตกตัวเป็น “ไมโครพลาสติก” ที่ปะปนไปกับน้ำทะเลและห่วงโซ่อาหารอีกด้วย
สัตว์ทะเลกำลังตายจากขยะที่มองไม่เห็น
รายงานจากหลายองค์กรสิ่งแวดล้อมทั่วโลกบอกตรงกันว่า จำนวนสัตว์ทะเลที่เสียชีวิตจากขยะพลาสติกพุ่งสูงขึ้นเรื่อยๆ ไม่ว่าจะเป็น
- เต่าทะเลที่กินถุงพลาสติกเพราะคิดว่าเป็นแมงกะพรุน
- วาฬที่ถูกพบว่าในท้องเต็มไปด้วยขวดน้ำและพลาสติก
- ปลาและนกทะเลที่กลืนเศษพลาสติกจนลำไส้อุดตัน
- โลมา แมวน้ำ หรือสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมที่ติดแห หรือเศษเชือกจนว่ายน้ำไม่ได้
บางเคสที่พบสัตว์เสียชีวิต ยังมีขยะอยู่เต็มกระเพาะ เป็นหลักฐานชัดเจนว่าปัญหานี้ไม่ใช่เรื่องเล็ก
พลาสติกชิ้นเดียวก็เปลี่ยนชีวิตสัตว์ได้
บางครั้ง ขยะพลาสติกชิ้นเดียว เช่น ห่วงพลาสติกจากฝาขวดน้ำ หรือเส้นเชือกจากถุงหูหิ้ว ก็สามารถ
- พันคอสัตว์เล็กได้จนหายใจไม่ออก
- บาดครีบหรือผิวหนังจนติดเชื้อ
- ติดอยู่ในปาก ทำให้กินอาหารไม่ได้
- หรือแม้แต่ขัดขวางระบบทางเดินหายใจ
เรื่องแบบนี้เกิดขึ้นจริงทุกวันในมหาสมุทรทั่วโลก
เราทำอะไรได้บ้างเพื่อหยุดวงจรนี้
แม้จะดูเหมือนเป็นเรื่องใหญ่ระดับโลก แต่ทุกคนสามารถเริ่มจากเรื่องเล็กๆ ได้ เช่น
- ลดใช้พลาสติกแบบใช้ครั้งเดียว โดยเลือกใช้กล่อง ขวด หรือถุงผ้าแทน
- ทิ้งขยะให้ถูกที่ โดยเฉพาะเวลาไปทะเล
- แยกขยะให้เป็น และส่งต่อขยะที่รีไซเคิลได้
- สนับสนุนผลิตภัณฑ์ที่เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อม
- แชร์เรื่องราวเหล่านี้ต่อไป เพื่อกระตุ้นให้คนรอบข้างเริ่มต้นเปลี่ยนพฤติกรรม
เพราะทุกครั้งที่เราทิ้งอะไรสักอย่างลงพื้น มันอาจจะลงทะเลโดยที่เราไม่รู้ตัว